Rəhman və Rəhim olan Allahın adı ilə
Aləmlərin Rəbbi olan Allaha və sevimli Peyğəmbərimiz Məhəmmədə (s) və onun pak və məsum ailəsinə, xüsusən də Allahın yer üzündəki son nümayəndəsinə həmd olsun və Qiyamət gününə qədər düşmənlərinə Allahın lənəti olsun.
İslam mərhəmət və şəfqət, əxlaq və ədalət dinidir. Ədaləti yaxşılıqla, hökmü isə sülh və bağışlama ilə birləşdirir. Sülh, bağışlama və sosial münasibətləri möhkəmləndirmək üçün ürəkdən çalışanların vasitəçiliyi mədəniyyəti Qurani-Kərimin və Məsum İmamların ən yüksək təlimlərindən, iman və təqvanın əlamətləridir.
Əmirəl-möminin Əli ibn Əbu Talib (ə) hörmətli övladları İmam Həsən (ə) və İmam Hüseynə (ə) verdiyi vəsiyyətnamələrdən birində İbn Mülcəm onu yaraladıqdan sonra belə buyurmuşdur:
“Sizə, bütün övladlarıma, ailəmə və bu vəsiyyətnaməmi oxuyan hər kəsə Allaha qarşı təqvalı olmağı, işlərində nizamlı olmağı və aranızda sülh yaratmağı tövsiyə edirəm. Çünki babanızdan (ə) eşitmişəm: “Vasitəçilik namaz və orucdan üstündür”.
Bu vəsiyyətnamədə Peyğəmbər (s) insanlar arasında barışığın bütün namaz və orucdan daha dəyərli olduğunu bildirmişdir. Çünki qəlbləri bir-birinə yaxınlaşdırmaq, kin-küdurəti aradan qaldırmaq və möminlər arasında sülh yaratmaq sosial həmrəylik, qardaşlıq və sevgi mühiti yaradır. İki qırıq qəlb və ya anlaşılmazlıq və düşmənçilik yaşayan iki qrup və ya qəbilə arasında sülh yaratmaq, nafilə ibadətlərdən daha böyük mükafata malikdir.
Bu gün İslam cəmiyyətimizin əvvəlkindən daha çox "vasitəçiliyə" ehtiyacı var. Şeytanlar və düşmənlər təsir axtarmaq üçün daxili çatlardan və etibarsızlıqlardan istifadə edirlər. Vasitəçilik düşmənin təsir yolunu bağlamaq üçün qəlblərin birliyi və qarşılıqlı etimad vasitəsilə mümkündür.
Bağışlama və tolerantlıq ruhunun hökm sürdüyü cəmiyyət bir çox münaqişələrdən və düşmənçiliklərdən qorunur. Belə bir cəmiyyətdə ailə quruluşu və sosial etimad güclənir.
Əhli-Beyt (ə) fiqhinə görə, hakimin hökmdən əvvəl sülhə çağırması güclü şəkildə vurğulanan tövsiyə olunan davranış və mərhəmətin, eləcə də ədalətin əlamətidir. Böyük şiə fəqihi, "Cəvahir əl-Kəlam"ın müəllifi Şeyx Məhəmməd Həsən Nəcəfi demişdir:
"Sülhə çağırış etmək yaxşı bir şeydir; bu, məhkəmənin verdiyi qərara dərhal sonra icra edilsə onunla zidd deyil." (Cəvahir əl-Kəlam, Cild 40, Səhifə 145).
Buna görə də, kin-küdurətləri aradan qaldırmaq və mübahisələri qeyri-qanuni yollarla həll etmək üçün çalışmaq, məhkəmə iddiaları qaldırmaqdan və mübahisələri məhkəmədə həll etməkdən daha üstündür.
Uca Allah buyurub: "Kim bağışlayıb sülh yaradarsa, onun mükafatı Allah yanındadır." (Əş-Şura, ayə 40)
O, həmçinin deyib: "Qəzəbini cilovlayan və insanları bağışlayanlar... Allah yaxşılıq edənləri sevir." (Ali-İmran, ayə 134)
Allahın rəhməti və bərəkəti üzərinizə olsun.
Hüseyn Nuri Həmədani
İslam cəmiyyətinin vasitəçiliyə hər zamandan daha çox ehtiyacı var
Rəhman və Rəhim olan Allahın adı ilə
Aləmlərin Rəbbi olan Allaha və sevimli Peyğəmbərimiz Məhəmmədə (s) və onun pak və məsum ailəsinə, xüsusən də Allahın yer üzündəki son nümayəndəsinə həmd olsun və Qiyamət gününə qədər düşmənlərinə Allahın lənəti olsun.
İslam mərhəmət və şəfqət, əxlaq və ədalət dinidir. Ədaləti yaxşılıqla, hökmü isə sülh və bağışlama ilə birləşdirir. Sülh, bağışlama və sosial münasibətləri möhkəmləndirmək üçün ürəkdən çalışanların vasitəçiliyi mədəniyyəti Qurani-Kərimin və Məsum İmamların ən yüksək təlimlərindən, iman və təqvanın əlamətləridir.
Əmirəl-möminin Əli ibn Əbu Talib (ə) hörmətli övladları İmam Həsən (ə) və İmam Hüseynə (ə) verdiyi vəsiyyətnamələrdən birində İbn Mülcəm onu yaraladıqdan sonra belə buyurmuşdur:
“Sizə, bütün övladlarıma, ailəmə və bu vəsiyyətnaməmi oxuyan hər kəsə Allaha qarşı təqvalı olmağı, işlərində nizamlı olmağı və aranızda sülh yaratmağı tövsiyə edirəm. Çünki babanızdan (ə) eşitmişəm: “Vasitəçilik namaz və orucdan üstündür”.
Bu vəsiyyətnamədə Peyğəmbər (s) insanlar arasında barışığın bütün namaz və orucdan daha dəyərli olduğunu bildirmişdir. Çünki qəlbləri bir-birinə yaxınlaşdırmaq, kin-küdurəti aradan qaldırmaq və möminlər arasında sülh yaratmaq sosial həmrəylik, qardaşlıq və sevgi mühiti yaradır. İki qırıq qəlb və ya anlaşılmazlıq və düşmənçilik yaşayan iki qrup və ya qəbilə arasında sülh yaratmaq, nafilə ibadətlərdən daha böyük mükafata malikdir.
Bu gün İslam cəmiyyətimizin əvvəlkindən daha çox "vasitəçiliyə" ehtiyacı var. Şeytanlar və düşmənlər təsir axtarmaq üçün daxili çatlardan və etibarsızlıqlardan istifadə edirlər. Vasitəçilik düşmənin təsir yolunu bağlamaq üçün qəlblərin birliyi və qarşılıqlı etimad vasitəsilə mümkündür.
Bağışlama və tolerantlıq ruhunun hökm sürdüyü cəmiyyət bir çox münaqişələrdən və düşmənçiliklərdən qorunur. Belə bir cəmiyyətdə ailə quruluşu və sosial etimad güclənir.
Əhli-Beyt (ə) fiqhinə görə, hakimin hökmdən əvvəl sülhə çağırması güclü şəkildə vurğulanan tövsiyə olunan davranış və mərhəmətin, eləcə də ədalətin əlamətidir. Böyük şiə fəqihi, "Cəvahir əl-Kəlam"ın müəllifi Şeyx Məhəmməd Həsən Nəcəfi demişdir:
"Sülhə çağırış etmək yaxşı bir şeydir; bu, məhkəmənin verdiyi qərara dərhal sonra icra edilsə onunla zidd deyil." (Cəvahir əl-Kəlam, Cild 40, Səhifə 145).
Buna görə də, kin-küdurətləri aradan qaldırmaq və mübahisələri qeyri-qanuni yollarla həll etmək üçün çalışmaq, məhkəmə iddiaları qaldırmaqdan və mübahisələri məhkəmədə həll etməkdən daha üstündür.
Uca Allah buyurub: "Kim bağışlayıb sülh yaradarsa, onun mükafatı Allah yanındadır." (Əş-Şura, ayə 40)
O, həmçinin deyib: "Qəzəbini cilovlayan və insanları bağışlayanlar... Allah yaxşılıq edənləri sevir." (Ali-İmran, ayə 134)
Allahın rəhməti və bərəkəti üzərinizə olsun.
Hüseyn Nuri Həmədani