ABŞ dövlət katibi Blinken Laçın dəhlizi ilə bağlı Əliyevə telefon zəngi edib

ABŞ dövlət katibi Entoni Blinken Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevə telefonla zəng edərək onu Ermənistanla ikitərəfli sülh danışıqlarında səylərini artırmağa çağırıb. Laçın dəhlizinin dərhal ticarət daşımalarına açılmasını istəyən Blinken regionda humanitar böhran riskinin Ermənistan və Azərbaycan arasında sülhə olan ümidləri sarsıtdığını bildirib. ABŞ Dövlət Departamentindən verilən açıqlamada Blinkenin görüş zamanı “Azərbaycanda insan haqlarının pozulması ilə bağlı narahatlığını” da ifadə etdiyi bildirilib.

Azərbaycanın Qarabağ bölgəsindəki erməni əhalisinin Ermənistana gedib-gələrkən istifadə etdiyi yeganə marşrut olan Laçın dəhlizinin ötən həftələrdə mühasirəyə alındığı iddia edilib. Azərbaycan 2022-ci il dekabrın 10-da Azərbaycan ərazisində erməni əhalisinin məskunlaşdığı və Rusiya qüvvələrinin müvəqqəti yerləşdirildiyi mədənlərin qanunsuz istismarını və bunun nəticəsində ətraf mühitə dəymiş ziyanı araşdırmaq və nəzarət etmək üçün bölgəyə ekspert qrupları göndərsə də, dəstələrin rayona girişinin qarşısı ermənilər tərəfindən alınıb. Bu vəziyyətdən sonra Azərbaycanın ekoloji qeyri-hökumət təşkilatları və fəalları dekabrın 12-də Laçın dəhlizində Azərbaycanda mədənlərin fəaliyyətinin qarşısının alınması tələbi ilə etiraz aksiyasına başlayıblar. Ermənistan hakimiyyətinin mülki şəxslərin Laçın dəhlizindən keçməsinə icazə verilməməsi ilə bağlı iddiaları Azərbaycanın Xarici İşlər Nazirliyi tərəfindən təkzib edilir.

ABŞ dövlət katibi Antoni Blinken ötən həftə çərşənbə günü Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanla görüşüb və Azərbaycanla ikitərəfli danışıqların yenidən başlaması üçün atılacaq addımları müzakirə ediblər. On il sonra Azərbaycan və Ermənistan arasında mübahisə zəminində Laçın Dəhlizi kimi tanınan 6 kilometrlik yolun üzərində gərginlik yenidən artıb. Etirazçılar tərəfindən bağlandığı bildirilən yolun blokadası Dağlıq Qarabağda 120 min nəfərin ərzaq təminatını təhlükə altına qoyur. Münaqişə yeni münaqişələrin alovlana biləcəyi ilə bağlı narahatlıq yaradır.

Bundan əlavə, yolda sülh və təhlükəsizliyi təmin etmək vəzifəsi daşıyan Rusiyanın “adekvatlıq və niyyət”lə bağlı şübhələr yaratdığına dair şərhlər verilir. Ötən həftə Fransanın Strasburq şəhərində keçirilən AP Baş Assambleyasında Laçın dəhlizinin açıq saxlanılmasını tələb edən qətnamə layihəsi qəbul edilib. Qanun layihəsində azərbaycanlı ekoloqların Laçın dəhlizində keçidləri bağladığı, bunun Qarabağda humanitar böhrana səbəb olduğu, Azərbaycanın təcili olaraq dəhlizi açmalı olduğu bildirilib.

Layihədə Ermənistan və Azərbaycan arasında sülh sazişinin imzalanmasının zəruriliyi vurğulanaraq, beynəlxalq təşkilatların humanitar yardım üçün Laçın dəhlizinə çıxışına icazə verilməsi tələb olunub. Bundan əlavə, Layihədə Rusiyanın regiondakı “sülh qüvvələri”nin fəaliyyət göstərməməsi də pislənilib və bu qüvvənin Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatı (ATƏT) ilə əvəzlənməsi qeyd edilib.