Çavuşoğlu: Suriyalıları geri qaytaracağıq

Xarici işlər naziri Mövlud Çavuşoğlu NTV-nin canlı yayımında gündəmlə bağlı sualları cavablandırıb və qiymətləndirmələr edib. Nazir Çavuşoğlu suriyalı qaçqınların geri göndərilməsinin və seçki materialının hazırlanmasının düzgün olmadığını və “Qaçqınları bir plan çərçivəsində geri göndərəcəyik. Suriyalıların geri qayıtmasını seçki materialına çevirmək düzgün deyil. Bunu ciddi işlərlə etmək lazımdır.

Yeni mühacirlərin Türkiyəyə gəlməsinin qarşısını almaq üçün lazımi tədbirləri gördük. Yüz min briket evi tikməklə İdlibdən miqrasiya təzyiqinin qarşısını aldıq. Digər tərəfdən, Suriya və İran sərhədlərində divarlar hörməklə, ağıllı kameralar yerləşdirməklə əlavə mühacirlərin ölkəyə gəlməsinin qarşısını almışıq. Sərhədimizin o biri tərəfində olmağımız bizə köç etmək üçün təzyiqləri də azaldıb.

Biz suriyalıları təkcə təhlükəsiz yerlərə deyil, həm də rejimin nəzarətində olan yerlərə göndərmək istəyirik. Bunun üçün biz rejimlə əlaqəyə başladıq. Onun Rusiyası var, İranı var. Təbii ki, Suriya üçün terrorun aradan qaldırılması həm təhlükəsizlik baxımından, həm də Suriyanın sabitliyi baxımından önəmlidir, Suriyanı bölmək deyil. Biz suriyalıların rejimin nəzarətində olan ərazilərə təhlükəsiz deportasiyası üçün infrastrukturu hazırlamağa razılaşdıq. Moskvada keçirdiyimiz xarici işlər nazirlərinin sonuncu iclasında biz razılaşdıq və qərara gəldik ki, nazir müavinləri səviyyəsində müvafiq qurumların iştirak edəcəyi komissiya yaradılsın. Yəni biz artıq suriyalıları geri göndərməkdə qərarlıyıq. İkincisi, biz bunu irqçi ritorika ilə etmirik. Onların da insan olduğunu unutmuruq.

Türkiyədəki suriyalıların çoxu ölkələrinə qayıtmaq istəyir. Bu prosesin də beynəlxalq və Türkiyə qanunları çərçivəsində həyata keçirilməsi lazımdır” deyib.

Çavuşoğlu Əfqanıstan və Pakistandan çoxlu qeyri-qanuni miqrantı ölkələrinə geri göndərdiklərini də qeyd edib. Türkiyə, Rusiya, İran və Dəməşq administrasiyası arasında mayın 10-da Moskvada keçirilən xarici işlər nazirlərinin dördtərəfli görüşünün əsas gündəm maddələrindən birinin suriyalı qaçqınların vətənə qaytarılması məsələsinin olduğunu qeyd edən Çavuşoğlu Birləşmiş Millətlər Təşkilatı və beynəlxalq ictimaiyyət, Suriya rəhbərliyinin nəzarətində olan yerlərə, Suriyalıların Türkiyəyə qaytarılması üçün yaradılacaq yol xəritəsini həyata keçirəcəklərini söyləyib.

Çavuşoğlu, Dəməşq rəhbərliyinin Ərəb Liqasına qayıtmasının Suriyadakı müharibənin sona çatması istiqamətində atılmış bir addım olduğuna dair şərhlərlə razı olub-olmaması ilə bağlı sualı belə cavablandırıb: “Əgər bu üzvlük (Suriya rəhbərliyinin Ərəb Liqasına qayıtması), Ərəb ölkələri ilə Suriya administrasiyası arasında münasibətlərin normallaşması siyasi xarakter daşıyacaqsa, burada siyasi prosesləri sürətləndirmədən, BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnaməsi çərçivəsində ölkədə daxili barışıq həyata keçirmədən daimi sabitlik və sülhdən söhbət gedə bilməz. Ona görə də bu cür görüşlər Suriyanın sabitliyinə kömək etməyəcək. Odur ki, bu, baş verdi, gəlin bunu unudaq, keçmişi unutmaq və davam etmək anlayışı ilə deyil, Suriyanın sabitliyinə töhfə verməsinin bu angajmanın daha faydalı olacağını düşünürük.”